Xe máy là phương tiện di chuyển thiết yếu trong cuộc sống hiện đại, và hệ thống điện và từ trường của cuộn dây xe đóng vai trò quan trọng trong việc đảm bảo hoạt động ổn định. Hiểu về dòng điện và từ trường trong cuộn dây giúp người dùng nắm rõ nguyên lý hoạt động và có khả năng bảo dưỡng xe hiệu quả.
1. Đường của lực từ và từ trường:
Khi ta dùng tấm kính để ngăn nam châm và các mạt sắt, các mạt sắt trên kính sẽ ở dạng các đường cong, các đường cong này gọi là đường sức từ.
2. Cảm ứng từ:
Các mẩu sắt sẽ trải hồn độn khi ta rời nam châm ra, do tiếp xúc với môi trường là từ trường nên các mạt sắt sẽ thành nam châm nhỏ.
Qúa trình này gọi là cảm ứng từ. Nếu một vật bị từ hóa do cảm ứng từ khi đưa lại gần cực bắc của nam châm chúng sẽ hút nhau nên nó là cực nam bề mặt còn lại của vật từ hóa là cực bắc.
3. Hiện tượng điện từ:
Khi dòng điện chạy qua dây dẫn sinh ra từ trường với mật độ tương xứng với tỉ lệ dòng điện
Đường của cảm ứng từ chạy xung quanh dây dẫn theo vòng tròn đồng tâm và có chiều theo chiều vặn đinh vít tiến, chiều dòng điện như hình bên dưới
4. Lực từ trường:
Hình bên phải chỉ cho ta, tại bên trong lòng giữa dòng điện và đường cảm ứng từ xuất hiện một lực được họi là lực từ trường.
Chiều của lực từ trường vuông góc với chiều của dòng điện và chiều đường cảm ứng từ có hướng theo chiều ngón tay cái, được biểu diễn ở hình bên phải
Lực từ sinh ra khi xuất hiện đường cảm ứng được tạo ra lúc có dòng điện trong dây dẫn thẳng và bao quanh diện tích dây dẫn
(A) Đường cảm ứng từ tồn tại giữa hai cặp cực của nam châm vĩnh cửu
(B) Đường cảm ứng từ sinh ra xung quanh dây dẫn có dòng điện
(C) Sự chồng chéo giữa A và B
Khi A và B đồng quy, đường cảm ứng từ bên trên dây dẫn bị loại bỏ còn đường bên dưới làm tăng lên. Điều đó được thể hiện ở hình D và lực tự hướng lên trên, nó như hiện tượng đàn hồi của dây cao su. Do đó, bất kỳ dây dẫn nào ở vị trí này sẽ bị đẩy lên nếu không bảo vệ đúng ở vị trí này.
Áp dụng hiện tượng này và theo quy tắc bàn tay phải dòng điện trong dây dẫn đi từ sau ra trước và tạo nên đường cảm ứng từ.
* Nguyên lý hoạt động của mô tơ:
Dây dẫn có dòng điện chạt bên trong và quay trong môi trường cảm ứng từ thì sẽ sinh ra lực từ, đó là nguyên lý hoạt động của mo tơ
Tìm hiểu về dòng điện và từ trường của cuộn dây xe máy giúp cải thiện hiệu suất và tuổi thọ xe. Hy vọng kiến thức này sẽ hữu ích cho việc bảo dưỡng và sửa chữa xe máy của mọi người.