Cách đọc số km trên xe máy bằng đồng hồ công tơ mét chính xác
Đồng hồ công tơ mét là bộ phận đo đạc tốc độ và quãng đường đã di chuyển của phương tiện, giúp người điều khiển xe kiểm soát và làm chủ tay lái, đảm bảo an toàn trong quá trình di chuyển. Để nắm được chính xác thông số này, người dùng cần biết cách đọc số km trên xe máy.
1. Nguyên lý hoạt động của công tơ mét xe máy
Đồng hồ công tơ mét là một bộ phận quan trọng trên các loại ô tô, xe máy. Trên mặt đồng hồ thể hiện vận tốc di chuyển của xe, giúp người lái kiểm soát tốc độ, tránh vi phạm giao thông. Ngoài ra, công tơ mét còn cho phép người điều khiển biết được số km mà xe đã di chuyển kể từ khi được sản xuất đến thời điểm hiện tại.
Trước khi tìm hiểu cách đọc số km trên xe máy, người dùng cần biết đồng hồ công tơ mét của xe máy bao gồm các bộ phận chính sau:
- Trục trung tâm: Kết nối trực tiếp với hộp số xe máy và Speedcup.
- Speedcup: Cục nam châm vĩnh cửu bên trong hộp kim loại dạng chén.
- Cáp chủ động: Bao gồm nhiều cuộn lò xo xoắn ốc quanh trục trung tâm.
- Kim chỉ số (hay còn gọi là kim chỉ tốc độ): Từ số 0 đến số lớn nhất tùy dòng xe.
Về cơ bản, để tính được vận tốc của xe máy cần đo được tốc độ vòng quay của bánh xe hoặc hộp số thông qua cáp chủ động (gồm nhiều cuộn lò xo cuốn quanh trục trung tâm). Theo đó, khi trục trung tâm quay sẽ kết nối với hộp số và truyền dữ liệu về đồng hồ đo tốc độ.
Về bản chất, đồng hồ đo tốc độ là cục nam châm vĩnh cửu nằm được gắn với một kim chỉ số và dây tóc đồng hồ trong speed cup (một chiếc hộp kim loại). Trên mặt đồng hồ có một dải kim chỉ tốc độ từ 0 đến mức cao nhất.
Nam châm quay tạo ra từ trường tác động lên speed cup. Trong trường hợp xe tăng tốc độ, nam châm vĩnh cửu bên trong hộp đồng hồ sẽ quay nhanh hơn, tạo ra một từ trường, dòng điện và kim chỉ số lớn hơn. Như vậy ngược lại với trường hợp xe chạy chậm hoặc dừng, kim chỉ số sẽ nhỏ dần và về mức 0.
2. Cách đọc số km trên xe máy bằng đồng hồ công tơ mét
Về cách đọc số km xe máy, người điều khiển phương tiện có thể nhìn thấy trên đồng hồ có một dãy số 5 ô màu đen nối liền nhau và một ô màu trắng ở phía cuối hiển thị số mét mà xe đã di chuyển. Ô màu đen theo thứ tự từ phải sang trái tương ứng với km, chục km, trăm km, ngàn km,… Trong lúc xe di chuyển, vòng quay sẽ chạy từ 0 đến 9, khi ô ở sau quay đến số 9 thì ô liền trước đó sẽ tăng lên một đơn vị.
3. Hướng dẫn cách kiểm tra và thay mới dây công tơ mét
Có thể thấy, cách đọc số km trên xe máy chính xác khá đơn giản, người sử dụng phương tiện có thể thực hiện ngay. Ngoài ra, chủ xe còn có thể kiểm tra và thay dây công tơ mét mới nếu thấy đồng hồ không hoạt động chỉ với vài bước vô cùng đơn giản.
3.1. Cách kiểm tra dây công tơ mét bị hỏng
Để biết được đồng hồ còn hoạt động hay không, người điều khiển xe cần biết cách đọc và kiểm tra công tơ mét theo những bước sau đây:
- Quan sát đồng hồ để biết kim tốc độ, bảng đồng hồ số có hoạt động không.
- Nếu đồng hồ không hoạt động, chủ xe có thể tháo dây công tơ mét ở phần cuối (thường được nối với bánh trước để kiểm tra trục quay).
- Quay thử bánh xe trước để xem phần trục có hoạt động không.
- Nếu phần trục còn hoạt động thì có thể xác định được là dây công tơ mét đã bị đứt và cần được thay thế.
3.2. Cách thay dây công tơ mét xe máy
Trong trường hợp dây công tơ mét đồng hồ đã bị đứt và chủ xe muốn thay thế, có thể tham khảo các bước sau:
Dụng cụ cần chuẩn bị:
- 1 cái kìm.
- 1 tuốc nơ vít.
- 1 sợi dây công tơ mét mới.
- Tuýp dầu mỡ bôi trơn.
Cách thay dây công tơ mét:
- Bước 1: Tháo phần mặt nạ và ốp nhựa ở mặt trước xe, thường sẽ có 4 ốc ở mặt trước và 2 ốc ở mặt sau ốp.
- Bước 2: Dùng kìm tháo phần nối dây công tơ mét cũ phía trên đầu xe.
- Bước 3: Kéo dây công tơ mét cũ ra.
- Bước 4: Tiến hành đưa vỏ dây mới vào, nên đặt dây ở những điểm cố định để dây không bị tuột.
- Bước 5: Nối dây lại với điểm chốt của đồng hồ.
- Bước 6: Lồng lại ruột sắt của dây cho đến khi hết, cần bôi thêm mỡ trong suốt quá trình để giúp dây công tơ mét bền hơn.
- Bước 7: Gắn lại phần lõi vào trục và bóp nhẹ mấu dây để cố định.
- Bước 8: Lắp lại phần mặt nạ và vỏ như ban đầu.
4. Xe máy điện có công tơ mét không?
Mỗi loại xe có cấu tạo, nguyên lý đo vận tốc và cách đọc số km khác nhau. Hiện nay, các dòng xe máy điện VinFast không sử dụng dây công tơ mét, thay vào đó là hệ thống ECU (hay có xe gọi là MCU) với công nghệ hiện đại, vượt trội hơn so với xe truyền thống. Hệ thống điều khiển điện tử xe máy quyết định chức năng của động cơ quay, đóng vai trò như “bộ não” kiểm soát và xử lý mọi thông tin liên quan đến hệ thống điện trên xe.
Trong khi điều khiển động cơ, ECU có nhiệm vụ đếm số vòng quay trên 1 đơn vị thời gian nhân với chu vi bánh xe để cho ra kết quả là tốc độ của xe (m/s hoặc km/h). Sau đó, hệ thống ECU sẽ cộng dồn số vòng quay đã quay được, nhân với chu vi bánh xe để ra được tổng quãng đường xe đã đi, hay còn gọi là ODO.
Cuối cùng, hệ thống quản lý ECU sẽ gửi những dữ liệu thu thập được đến HMI – cụm đồng hồ đa chức năng thông minh giúp người lái nắm bắt được thông tin hữu ích trong quá trình sử dụng phương tiện.